Dây cung niềng răng có mấy loại? Vai trò là gì?

Dây cung niềng răng là khí cụ không thể thiếu trong chỉnh nha mắc cài. Vai trò của dây cung là tạo lực kéo giúp răng dịch chuyển về đúng vị trí theo mong muốn. Tuỳ vào từng giai đoạn niềng răng mà bác sĩ sẽ sử dụng loại dây cung phù hợp nhất.

Dây cung niềng răng là gì?

Dây cung niềng răng là một bộ phận quan trọng trong hệ thống khí cụ niềng răng mắc cài. Dây cung có cấu tạo mảnh và dài, được gắn vào các rãnh mắc cài để tạo lực kéo giúp răng dịch chuyển.

Sau khi gắn mắc cài, bác sĩ sẽ đặt dây cung vào các rãnh mắc cài và cố định bằng dây thun. Với hệ thống mắc cài kim loại tự buộc, dây cung có thể trượt tự do mà không cần đến dây thun, giúp giảm ma sát và tăng hiệu quả điều chỉnh răng. Đây cũng là 2 loại của niềng răng mắc cài, mỗi loại có đặc điểm riêng phù hợp với nhu cầu của người niềng.

Dây cung có vai trò gì trong niềng răng?

Dây cung và mắc cài là hai khí cụ quan trọng giúp quá trình niềng đạt hiệu quả tốt nhất. Vai trò của dây cung ở mỗi giai đoạn niềng răng cũng khác nhau, cụ thể:

Giai đoạn dàn đều răng

Trong giai đoạn này, dây cung giúp răng di chuyển từ từ về đúng vị trí trên cung hàm, tạo nền tảng vững chắc cho các bước chỉnh nha tiếp theo. Nhờ lực tác động nhẹ nhàng, dây cung giúp sắp xếp lại các răng lệch lạc, xoay răng về đúng hướng mà không gây quá nhiều áp lực lên răng và mô nướu.

Giai đoạn đóng khoảng

Đây là giai đoạn quan trọng nhằm điều chỉnh vị trí các răng phía trước, đồng thời cân bằng sự chênh lệch giữa hai hàm. Dây cung đóng vai trò chính trong việc kéo răng về sát nhau, giúp hàm răng trở nên đều đặn hơn. Quá trình này thường mất nhiều thời gian nhưng mang lại sự thay đổi đáng kể cho khuôn mặt, giúp cải thiện nụ cười và khớp cắn.

Giai đoạn nắn chỉnh khớp cắn và duy trì

Sau khi răng đã được sắp xếp ngay ngắn, dây cung tiếp tục hỗ trợ tinh chỉnh khớp cắn, khắc phục các sai lệch như khớp cắn hở, lệch đường giữa… nhằm đảm bảo sự hài hòa cho khuôn mặt và chức năng ăn nhai tốt nhất. Đây cũng là bước cuối cùng để duy trì kết quả niềng, giúp răng ổn định lâu dài trên cung hàm.

Dây cung niềng răng bao gồm các loại nào?

Có 5 loại dây cung niềng răng được sử dụng phổ biến nhất hiện nay, mỗi loại đều có công dụng khác nhau. Dựa vào vật liệu chế tác, các loại dây cung trong niềng răng bao gồm:

Dây cung làm từ kim loại quý 

Các loại dây cung làm từ kim loại quý như vàng, bạc, bạch kim. Loại dây này ra đời từ cuối thế kỷ 19 và được sử dụng cho đến nay. Ưu điểm của loại dây cung này là khả năng chống ăn mòn tốt, độ đàn hồi cao. Tuy nhiên giá thành của chúng khá cao nên kén người niềng.

Dây cung Niken – Titan (niti)

Dây cung Niken – Titan còn được biết đến là dây cung Tini. Loại dây này được nghiên cứu và phát triển từ những năm 60 của thế kỷ trước. Đặc điểm của dây cung Tini là có độ cứng thấp, độ dẻo tốt, độ đàn hồi cao. Đúng như tên gọi của mình, hai thành phần chủ yếu của dây cung này là Niken và Titanium với tỷ lệ 55% Niken và 45% Titanium.

Dây cung Stainless Steel

Ra đời năm 1929, dây cung Stainless Steel (thép không gỉ) thay thế hợp kim quý nhờ giá thành rẻ nhưng vẫn đảm bảo độ bền, độ dẻo và khả năng chống ăn mòn cao. Thành phần chính gồm 17 – 25% Chromium, 8 – 25% Niken và 1 – 2% Carbon, giúp tăng độ cứng, linh hoạt và bảo vệ bề mặt.

Dây cung Stainless Steel có 3 loại phổ biến:

• Dây cung nhiều sợi: Giảm lực tác động, hạn chế tổn thương mô mềm.
• Dây cung 6 sợi: Dẻo, chịu lực uốn cao.
• Dây cung 3 sợi twist: Hỗ trợ hàm cố định, phù hợp nhiều trường hợp chỉnh nha, kể cả niềng răng sớm.

Dây cung Cobalt – Chromium

So với các loại dây cung khác thì dây cung Cobalt – Chromium ít phổ biến hơn vì độ cứng khá yếu. Vì vậy, khí cụ này rất khó để áp dụng đối với các trường hợp niềng răng phức tạp. Thành phần của dây cung này bao gồm coban, crom, sắt và niken.

Dây cung Titan – Beta (TMA)

Dây cung Titan – Beta còn được gọi là dây cung TMA hoặc Titanium-Molypden. Ưu điểm của loại dây này là có thể tăng giảm độ dài trong quá trình điều trị.

Các bước đeo dây cung niềng răng như thế nào?

Quá trình đeo dây cung niềng răng khá phức tạp, đòi hỏi bác sĩ có tay nghề cao. Thao tác đặt dây cung cần thực hiện chuẩn xác, đảm bảo lực tác động lên răng mà không gây tổn thương nướu. Cụ thể bao gồm các giai đoạn sau:

• Giai đoạn đầu: Bác sĩ sẽ sử dụng dây cung dạng tròn có kết cấu nhẹ và mỏng, tính đàn hồi cao. Đây là thời gian đầu nên mục đích chính là để răng quen dần với lực kéo, chuẩn bị tốt nhất cho các bước chỉnh nha sau này. 
• Sau 1 – 2 tháng niềng răng: Bác sĩ sẽ thay dây cung, có thể sẽ là dây cung hình chữ nhật hoặc hình vuông tùy theo kế hoạch niềng răng. Dưới tác động của dây cung, răng sẽ được sắp xếp sát khít và thẳng đều trên cung hàm.

Thay dây cung bao lâu mới xong, có đau không?

Trong quá trình niềng răng, bạn sẽ đến nha khoa tái khám định kỳ (khoảng 1 lần/tháng) để được kiểm tra. Ở các lần tái khám này, bác sĩ sẽ thay dây cung để đảm bảo lực kéo luôn được đều và liên tục. Đảm bảo kết quả dịch chuyển răng đúng với phác đồ điều trị ban đầu.

Thời gian thay dây cung trung bình là từ 20 – 30 phút. Đây là thao tác khá đơn giản và không mất nhiều thời gian. Đối với mắc cài kim loại tự buộc, việc thay dây cung sẽ đơn giản hơn. Trong khi đó với mắc cài truyền thống, bác sĩ phải buộc thun cố định nên sẽ mất thêm thời gian.

Thay dây cung có đau không cũng là thắc mắc của nhiều “niềng-er”. Nhìn chung, quá trình này sẽ khiến bạn cảm thấy hơi khó chịu và ê buốt một chút. Tình trạng này sẽ thuyên giảm sau 2-3 ngày nên không cần phải lo lắng.

Các vấn đề thường gặp đối với dây cung niềng răng và cách xử lý

Trong quá trình đeo dây cung niềng răng, có thể bạn sẽ gặp các sự cố không mong muốn. Điều cần làm trước tiên là bạn phải giữ bình tĩnh và đến gặp bác sĩ để được kiểm tra sớm nhất.

Dây cung bị tuột

Ở những tháng chỉnh nha đầu tiên, dây cung sẽ dễ bị tuột hơn bởi lúc này răng có tốc độ dịch chuyển nhanh. Do đó kích thước dây cung ban đầu sẽ không ôm sát hàm. Khi gặp trường hợp này, bạn có thể bôi sáp nha khoa để khắc phục tạm thời. Sau đó đến nha khoa để bác sĩ kiểm tra và điều chỉnh dây cung.

Dây cung đâm vào má

Đây là sự cố không ai mong muốn trong quá trình niềng răng. Khi gặp phải trường hợp dây cung niềng răng đâm vào má, nhiều bạn thường sẽ uốn cong đầu dây cung lại. Tuy nhiên, cách làm này không an toàn và có thể ảnh hưởng đến hiệu quả chỉnh nha. Cách tốt nhất là bạn bôi sáp nha khoa vào đầu dây cung và đến nha khoa thăm khám càng sớm càng tốt.

Dây cung niềng răng bị đứt

Rất hiếm khi dây cung niềng răng bị đứt vì dây cung được cấu tạo từ chất liệu bền bỉ, chắc chắn. Vì vậy chỉ khi có lực tác động lớn mới khiến dây cung bị đứt. Khi gặp phải tình trạng này, bạn nên đến nha khoa để được kiểm tra và thay dây cung mới.

Nuốt phải dây cung chỉnh nha

Nuốt phải dây cung chỉnh nha khá nguy hiểm, có thể gây tổn thương cổ họng, dạ dày,… Vì vậy nếu không may nuốt phải dây cung, bạn cần đến bệnh viện ngay lập tức để được xử lý. Để ngăn chặn tình trạng này, bạn nên đánh răng nhẹ nhàng, tránh các món ăn dẻo, dính.

Thức ăn giắt vào dây cung mắc cài

Đây là tình trạng mà hầu như “đồng niềng” nào cũng sẽ gặp phải vài lần trong quá trình niềng. Lúc này, bạn chỉ cần vệ sinh răng miệng sạch sẽ, kết hợp máy tăm nước và chỉ nha khoa để làm sạch.

Các câu hỏi thường gặp với dây cung chỉnh nha

Tuy dây cung là khí cụ quen thuộc khi niềng răng, tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về chúng. Điển hình là các vấn đề như kích thước dây cung là bao nhiêu, thay dây cung bao lâu 1 lần…

Kích thước dây cung niềng răng?

Kích thước dây cung niềng răng rất đa dạng để phù hợp trong nhiều tình trạng niềng khác nhau. Tuỳ vào từng giai đoạn, bác sĩ sẽ sử dụng dây cung có kích thước, hình dạng phù hợp.

• Kích thước dây tròn: 0.012; 0.014; 0.016; 0.018
• Kích thước dây tiết diện (vuông, chữ nhật): 0.016×0.016; 0.016×0.022; 0.017×0.022; 0.017×0.025; 0.018×0.022; 0.018×0.025; 0.019×0.025

Bao lâu thay dây cung niềng răng 1 lần?

Thời gian thay dây cung niềng răng định kỳ là 1- 2 tháng/lần. Đây không phải là mốc thời gian cố định mà sẽ theo lịch hẹn của bác sĩ. Dựa vào các đặc điểm riêng biệt như độ sai lệch của răng, độ tuổi khách hàng,…mà thời gian sẽ khác nhau.

Tác dụng của chỉ thép nha khoa

Chỉ thép niềng răng được dùng để làm giảm lực ma sát giữa dây cung và mắc cài trên răng. Đồng thời có tác dụng thay thế thun liên hàm, với ưu điểm là ít ma sát hơn. Để cố định chỉ thép nha khoa, đòi hỏi bác sĩ phải có tay nghề cao, kỹ thuật phải chuẩn xác.

Làm sao để giảm đau khi siết dây cung?

Siết dây cung là thao tác cần thiết đảm bảo răng dịch chuyển đúng theo kế hoạch. Mỗi lần siết dây cung, bạn sẽ cảm thấy hơi ê buốt ở răng. Tình trạng này sẽ nhanh chóng biến mất sau vài ngày nên bạn không cần phải lo lắng.

Để giảm cảm giác khó chịu sau khi siết răng, bạn có thể áp dụng một số cách sau:

• Ngậm nước muối ấm
• Massage nhẹ nhàng ở vùng ngoài má
• Sử dụng túi chườm hoặc khăn ấm để chườm lên má.
• Nên ăn các món ăn nhẹ, mềm, lỏng như súp, cháo,…

Trên đây là các thông tin tổng hợp liên quan đến dây cung niềng răng mà Nha Khoa Đại Nam gửi đến bạn. Trong quá trình niềng, có thể dây cung sẽ gặp một số vấn đề nhất định. Tuy nhiên, bạn có thể yên tâm vì luôn có bác sĩ hỗ trợ nhiệt tình. Ngoài ra, bạn nên tìm đến các nha khoa uy tín để đảm bảo niềng răng an toàn và hiệu quả.

Liên hệ HOTLINE 0379 889 577 để được tư vấn và nhận ngay ưu đãi niềng răng!