NHIỆT LƯỠI LÀ GÌ? BAO LÂU THÌ KHỎI? CÁCH CHỮA TRỊ HIỆU QUẢ

Nhiệt lưỡi là tình trạng rất thường gặp và đa phần là lành tính. Tuy nhiên, các vết nhiệt gây đau rát, khó chịu, ảnh hưởng không nhỏ đến việc ăn uống và sinh hoạt hằng ngày. Vậy nhiệt lưỡi có lây không? Bị nhiệt lưỡi bao lâu thì khỏi? Hãy tham khảo bài viết Nha khoa Đại Nam chia sẻ dưới đây, sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng này, cũng như cách cải thiện hiệu quả!

Nhiệt lưỡi là gì?

Nhiệt lưỡi là tình trạng loét nông ở niêm mạc miệng, thường gây đau rát, khó chịu và rất hay tái phát. Các vết loét thường có hình tròn hoặc bầu dục, màu trắng đục ở giữa và viền đỏ xung quanh. Tuy không gây nguy hiểm, nhưng nhiệt lưỡi ảnh hưởng đáng kể đến việc ăn uống, giao tiếp và sinh hoạt hằng ngày.

Những vị trí dễ bị loét bao gồm mặt dưới hoặc hai bên lưỡi, sàn miệng, mặt trong môi hoặc má và vòm họng mềm. Nguyên nhân chính liên quan đến rối loạn miễn dịch, làm cho các tế bào miễn dịch tấn công nhầm vào niêm mạc miệng. Cùng với đó là sự mất cân bằng các yếu tố trung gian viêm trong cơ thể, cũng khiến biểu mô bị tổn thương, hình thành vết loét.

Dấu hiệu nhận biết nhiệt lưỡi

Nhiệt lưỡi có thể xảy ra ở mọi độ tuổi, không chỉ ở người lớn mà còn phổ biến ở trẻ nhỏ. Dưới đây là những dấu hiệu điển hình giúp nhận biết sớm tình trạng này:

Nhiệt lưỡi ở người lớn

Nhiệt lưỡi ở người lớn là tình trạng viêm loét niêm mạc miệng phổ biến, gây đau rát và ảnh hưởng đến việc ăn uống, giao tiếp hàng ngày.

• Xuất hiện các vết loét trên bề mặt lưỡi hoặc gần nướu: Vết loét thường có bờ viêm đỏ, trung tâm màu trắng hoặc vàng nhạt, kích thước nhỏ từ 3 – 5mm.
• Cảm giác đau rát khi ăn uống: Đặc biệt khi ăn đồ cay, chua, nóng hoặc mặn, cảm giác đau sẽ trở nên rõ rệt hơn, do vùng tổn thương tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm.
• Khởi đầu bằng các vết loét nông: Vết loét có thể lan rộng, lõm sâu hơn nếu không được chăm sóc đúng cách, nhưng thường không chảy máu và không có mùi hôi khó chịu.
• Giảm cảm giác thèm ăn: Người bệnh thường có xu hướng ngại ăn do cảm giác đau, dẫn đến biếng ăn, mệt mỏi.

Nhiệt lưỡi ở trẻ em

Phụ huynh có thể dựa vào một số dấu hiệu dưới đây, để nhận biết sớm tình trạng nhiệt lưỡi ở trẻ sơ sinh:

• Xuất hiện các vết loét nhỏ: Các vết loét thường có màu trắng, vàng nhạt hoặc đỏ, hình tròn hoặc bầu dục, đường kính từ 1 – 3mm. Có thể xuất hiện đơn lẻ hoặc thành cụm.
• Chấm trắng li ti ở đầu lưỡi: Đây là biểu hiện ban đầu khá điển hình, thường khiến trẻ khó chịu khi bú hoặc ăn.
• Vết loét lan rộng, kèm theo sốt và nổi hạch: Khi tình trạng nhiệt lưỡi ở trẻ sơ sinh trở nên nghiêm trọng hơn, trẻ có thể bị sốt nhẹ, nổi hạch ở cổ hoặc dưới hàm.
• Nướu sưng đỏ, có thể chảy máu nhẹ: Nhiệt lưỡi ở trẻ sơ sinh kéo dài ảnh hưởng đến nướu, gây sưng viêm và đau khi ăn nhai.
• Trẻ biếng ăn, mệt mỏi, sụt cân: Cơn đau từ các vết loét khiến trẻ bỏ ăn, quấy khóc, ảnh hưởng đến giấc ngủ.

Nhiệt lưỡi thiếu vitamin gì?

Tình trạng nhiệt lưỡi cũng thường gặp do cơ thể thiếu vitamin. Vậy cụ thể nhiệt lưỡi thiếu vitamin gì? Theo các bác sĩ, trường hợp trên do thiếu các loại vitamin dưới đây:

• Vitamin B1: Thiếu vitamin B1 khiến các tế bào niêm mạc dễ bị tổn thương, gây ra loét và nhiệt lưỡi. Loại vitamin này có khả năng tăng cường chức năng thần kinh, hỗ trợ trao đổi chất.
• Vitamin B2: Đây là loại vitamin đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì làn da và niêm mạc khỏe mạnh. Khi thiếu vitamin B2, cơ thể dễ gặp tình trạng viêm miệng, nứt lưỡi, sưng đau ở vùng khoang miệng.
• Vitamin B3: Thiếu vitamin B3 có thể dẫn đến viêm lưỡi, đỏ lưỡi, lở miệng và cảm giác nóng rát trong miệng. Loại vitamin này còn hỗ trợ tuần hoàn máu và phục hồi mô tổn thương.
• Vitamin B12: Vitamin B12 có vai trò trong việc tái tạo hồng cầu và duy trì hệ thần kinh. Khi thiếu hụt, sẽ dễ bị viêm đỏ lưỡi, lưỡi trơn bóng, mất vị giác và xuất hiện các vết loét dai dẳng.
• Vitamin C: Đây là vitamin thiết yếu giúp tăng sức đề kháng, hỗ trợ quá trình lành vết thương. Thiếu vitamin C khiến niêm mạc lưỡi và miệng dễ bị tổn thương, viêm loét, dễ chảy máu và lâu lành.

Có thể bạn quan tâm: Bị nhiệt miệng nên ăn và kiêng ăn gì? 10 thực phẩm nên bổ sung

Nhiệt lưỡi bao lâu thì khỏi?

Nhiệt lưỡi bao lâu thì khỏi còn tùy thuộc vào mức độ tổn thương, sức đề kháng của cơ thể và cách chăm sóc trong thời gian bị loét. Với những vết loét nhỏ, không biến chứng, tình trạng này thường tự khỏi sau 7–14 ngày mà không cần can thiệp y tế.

Tuy nhiên, nếu nhiệt lưỡi chảy máu, xuất hiện vết loét lớn hơn, hoặc nằm ở vị trí thường xuyên bị ma sát khi ăn nhai, nói chuyện… thời gian hồi phục có thể kéo dài từ 2 đến 4 tuần. Khi đó, cơ thể sẽ tự kích hoạt cơ chế chữa lành, trong đó các tế bào bạch cầu làm nhiệm vụ tiêu diệt vi khuẩn, làm sạch ổ loét và kích thích tái tạo mô mới.

Nếu sau hơn 2 tuần mà vết loét vẫn không lành, có dấu hiệu lan rộng, sưng đau nặng hoặc đi kèm với triệu chứng như sốt, nổi hạch… lúc này bạn không nên chủ quan. Tình trạng nhiệt lưỡi kéo dài có thể liên quan đến các bệnh lý tiềm ẩn như: viêm loét miệng mãn tính, rối loạn miễn dịch hoặc nhiễm virus. Bạn nên đến Nha khoa uy tín, hoặc cơ sở y tế chuyên khoa để được kiểm tra và điều trị kịp thời.

Nhiệt lưỡi có lây không?

Nhiều người thắc mắc liệu nhiệt lưỡi có lây không, đặc biệt khi thấy các thành viên trong gia đình cùng bị loét trong thời gian gần nhau. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, đa số trường hợp nhiệt lưỡi thông thường là không lây nhiễm. Đây là những vết loét lành tính, không do vi khuẩn hay virus gây ra, thường liên quan đến yếu tố cơ địa, miễn dịch hoặc căng thẳng, hay thiếu hụt vitamin.

Tuy nhiên, nếu nhiệt lưỡi do virus Herpes simplex (HSV) gây ra, thì hoàn toàn có khả năng lây lan. Loại nhiệt lưỡi này có thể lây từ người sang người, qua tiếp xúc trực tiếp với nước bọt, vết loét hở hoặc dùng chung vật dụng như muỗng, đũa, ly uống nước. Ngoài ra, virus cũng có thể lan sang các vùng khác trên cơ thể như mắt, mũi hoặc vùng da xung quanh, nếu người bệnh chạm tay vào vết loét rồi chạm lên các vị trí khác.

Do đó, nếu bạn nghi ngờ nhiệt lưỡi là do virus, hãy hạn chế tiếp xúc gần, không dùng chung đồ cá nhân và nên đến Nha khoa uy tín để được kiểm tra, tư vấn phương pháp điều trị phù hợp và phòng ngừa hiệu quả.

Nhiệt lưỡi chảy máu phải làm sao?

Nhiệt lưỡi chảy máu có thể gây đau đớn, khó chịu và ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hàng ngày. Dưới đây là cách xử lý nhiệt lưỡi chảy máu mà bạn nên tham khảo:

Cầm máu đúng cách

Nếu nhiệt lưỡi chảy máu nhiều, có thể dùng gạc sạch, hoặc khăn mềm thấm nhẹ lên vùng loét trong vài phút để giúp cầm máu. Tuyệt đối không chà xát mạnh, vì có thể làm vết thương nghiêm trọng hơn.

Giữ vệ sinh miệng sạch sẽ

Khi lưỡi bị nhiệt và chảy máu, nên súc miệng bằng nước muối sinh lý ấm để sát khuẩn nhẹ nhàng, giúp vết thương không bị nhiễm trùng và hỗ trợ quá trình làm lành nhanh hơn. Tránh sử dụng các dung dịch súc miệng có cồn, vì có thể gây rát và kích ứng vùng tổn thương.

Sử dụng thuốc bôi hỗ trợ

Một số loại thuốc bôi chuyên dụng như gel giảm đau và kháng viêm, có thể được sử dụng để giảm đau, hỗ trợ làm lành vết loét nhanh hơn. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Ăn uống đúng cách

Trong thời gian bị nhiệt lưỡi chảy máu, nên tránh các loại thực phẩm cay nóng, chua, mặn hoặc cứng giòn. Ưu tiên dùng thức ăn mềm, nguội và dễ nuốt như cháo, súp, sữa chua… để giảm kích ứng và tạo điều kiện cho vết loét nhanh lành.

Gặp bác sĩ khi cần thiết

Nếu tình trạng chảy máu kéo dài, kèm theo các triệu chứng như sưng tấy, sốt, hoặc vết loét lan rộng, nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Nhiệt lưỡi uống thuốc gì?

Nhiệt lưỡi thường lành tính và có thể tự khỏi sau 7 – 14 ngày. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc uống hoặc thuốc bôi đúng cách, sẽ giúp giảm đau, hỗ trợ lành vết loét nhanh hơn. Vậy bị nhiệt lưỡi uống thuốc gì hiệu quả? Hãy tham khảo ngay dưới đây:

• Thuốc gây tê tại chỗ: Giúp làm giảm cảm giác đau rát, khó chịu, đặc biệt hữu ích khi ăn uống. Một số loại thuốc thường dùng bao gồm Lidocain gel hoặc Benzocain dạng bôi. Lưu ý nên dùng đúng liều lượng, tránh lạm dụng gây kích ứng niêm mạc.
• Thuốc kháng viêm tại chỗ: Các loại thuốc chống viêm như Triamcinolone acetonide hay Hydrocortisone dạng bôi giúp làm dịu vết loét, giảm sưng viêm và hỗ trợ phục hồi nhanh.
• Thuốc giảm đau: Khi cơn đau ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt, có thể sử dụng các thuốc giảm đau không kê đơn như Paracetamol, Ibuprofen. Không nên tự ý dùng kéo dài quá 5 ngày nếu không có chỉ định từ bác sĩ.
• Thuốc kháng sinh: Nếu nghi ngờ vết loét do vi khuẩn, hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc kháng sinh đường uống hoặc dạng bôi tại chỗ. Tuyệt đối không tự ý dùng kháng sinh nếu không có hướng dẫn của bác sĩ.
• Bổ sung vitamin: Bạn có thể sử dụng vitamin nhóm B, vitamin C, sắt, kẽm… Nên kết hợp với chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây tươi và thực phẩm dễ tiêu hóa.
• Nước súc miệng sát khuẩn: Các loại nước súc miệng chứa thành phần kháng khuẩn nhẹ như Chlorhexidine, Tetracycline Giúp làm sạch khoang miệng, giảm nguy cơ nhiễm trùng và hỗ trợ làm lành nhanh hơn.

Cách cải thiện nhiệt lưỡi tại nhà hiệu quả

Để giảm đau và rút ngắn thời gian lành vết loét do nhiệt lưỡi, bạn có thể áp dụng các biện pháp đơn giản tại nhà như sau:

• Dùng gel bôi: Các loại gel kháng viêm giúp giảm đau nhanh và hỗ trợ phục hồi vết loét. Lưu ý nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng cho trẻ nhỏ.
• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ: Duy trì đánh răng và súc miệng hàng ngày, nhằm loại bỏ vi khuẩn, hỗ trợ vết loét mau lành.
• Súc miệng bằng nước muối: Nước muối sinh lý giúp sát khuẩn, giảm viêm và làm dịu vết loét.
• Ăn uống lành mạnh: Tăng cường thực phẩm mát như đậu đen, đậu xanh, rau xanh, bột sắn dây, mật ong… giúp làm dịu vết loét và cải thiện sức đề kháng.
• Thực phẩm nên tránh: Đồ ăn cay nóng, cà phê, trái cây nhiều acid như cam, chanh, bưởi… vì có thể làm vết loét đau rát và lâu lành hơn.

Nếu nhiệt lưỡi kéo dài trên 2 tuần, tái phát nhiều lần hoặc có dấu hiệu nghiêm trọng hơn, bạn nên đến khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa, hoặc liên hệ ngay  Nha khoa Đại Nam qua hotline 0379 889 577 để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.