NỔI ĐẸN LÀ GÌ? CÁCH TRỊ NỔI ĐẸN TRONG MIỆNG HIỆU QUẢ

Nổi đẹn là tình trạng thường gặp ở nhiều đối tượng, đặc biệt là những nhóm có hệ miễn dịch yếu như trẻ em và người cao tuổi. Tuy không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe, nhưng nổi đẹn lại gây đau rát, cản trở ăn uống, giao tiếp và làm giảm chất lượng cuộc sống. Vậy nổi đẹn là gì, nguyên nhân bị nổi đẹn và cách trị nổi đẹn trong miệng, nổi đẹn ở lưỡi như thế nào? Cùng Nha Khoa Đại Nam tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!

Nổi đẹn là gì?

Nổi đẹn hay còn gọi là đẹn miệng hoặc đẹn lưỡi, là hiện tượng nhiễm trùng do nấm Candida albicans gây ra. Khi loại nấm này phát triển quá mức trong khoang miệng, đặc biệt ở lưỡi, nướu hoặc má trong sẽ tạo thành những mảng trắng mịn, hoặc lớp phủ mềm trên bề mặt niêm mạc. Bị nổi đẹn thường xuất hiện khi sức đề kháng của cơ thể suy yếu, hoặc khi môi trường miệng bị mất cân bằng, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm sinh sôi và gây tổn thương.

Dấu hiệu bị nổi đẹn

Khi bị nổi đẹn trong miệng hay bị đẹn ở lưỡi, bạn sẽ nhận thấy những đốm nhỏ li ti màu trắng hoặc vàng nhạt, xung quanh có viền đỏ nhẹ và bề mặt hơi mọng nước. Theo thời gian, những đốm này có thể vỡ ra, tạo thành các vết loét tròn, màu trắng sữa, đường kính dao động từ 3 – 10mm hoặc lớn hơn. Vị trí thường gặp nhất là ở môi, má trong, nướu và lưỡi.

Mặc dù nổi đẹn không gây nguy hiểm và thường tự lành sau 7 – 10 ngày mà không để lại sẹo, nhưng trong thời gian tồn tại, chúng có thể gây đau rát, khó chịu, ảnh hưởng không nhỏ đến việc ăn uống, giao tiếp và vệ sinh răng miệng hàng ngày.

Nguyên nhân nổi đẹn trong miệng hoặc ở lưỡi

Nổi đẹn trong miệng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

• Tổn thương cơ học: Ăn thức ăn cứng, va chạm với vật sắc nhọn, sử dụng bàn chải đánh răng cứng hoặc đánh răng quá mạnh, vô tình cắn trúng miệng đều có thể làm tổn thương niêm mạc, tạo điều kiện cho đẹn phát triển.
• Các bệnh lý răng miệng: Những vấn đề như sâu răng, viêm tủy, viêm nha chu, hay các thủ thuật chỉnh nha cũng làm tăng nguy cơ nổi đẹn.
• Sử dụng sản phẩm chăm sóc răng miệng không phù hợp: Kem đánh răng hoặc nước súc miệng chứa sodium lauryl sulfate, có thể gây kích ứng niêm mạc miệng, dẫn đến nổi đẹn.
• Thay đổi nội tiết tố: Phụ nữ trong giai đoạn kinh nguyệt hoặc mang thai, thường dễ bị nổi đẹn do nội tiết thay đổi thất thường.
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc đặc biệt là Nicorandil, có thể gây ra phản ứng phụ làm xuất hiện đẹn trong miệng.
• Nhiễm trùng: Sự xâm nhập của virus, vi khuẩn cũng là một nguyên nhân phổ biến gây nổi đẹn.
• Căng thẳng và thiếu ngủ: Tâm lý căng thẳng, lo lắng kéo dài hoặc mất ngủ thường xuyên, sẽ làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến miệng dễ bị tổn thương và nhiễm nấm Candida.

Cách trị nổi đẹn trong miệng hiệu quả

Khi bị nổi đẹn trong miệng hoặc nổi đẹn ở lưỡi, bạn có thể áp dụng một số biện pháp dưới đây để giảm đau, thúc đẩy quá trình lành thương nhanh hơn:

Súc miệng bằng nước muối sinh lý

Nước muối giúp sát khuẩn, giảm viêm và làm dịu cảm giác đau rát do vết đẹn gây ra. Bạn nên súc miệng bằng nước muối ấm 2–3 lần mỗi ngày, đặc biệt sau bữa ăn và trước khi đi ngủ.

Sử dụng gel bôi chuyên dụng

Các loại gel bôi trị loét miệng chứa thành phần kháng khuẩn, kháng viêm như chlorhexidine hoặc benzocaine, có thể giúp làm dịu cơn đau và giúp vết thương mau lành. Ngoài ra còn giúp tạo lớp màng bảo vệ, ngăn ngừa vi khuẩn tấn công vùng tổn thương. Bạn nên thoa gel trực tiếp lên vết đẹn sau khi đã làm sạch khoang miệng, dùng theo đúng chỉ dẫn của nhà sản xuất hoặc bác sĩ.

Giữ vệ sinh răng miệng sạch sẽ

Đánh răng nhẹ nhàng bằng bàn chải lông mềm, để tránh làm tổn thương vùng miệng đang bị đẹn trong quá trình chải răng. Kết hợp chỉ nha khoa để loại bỏ mảng bám, ngăn ngừa nhiễm trùng nặng hơn.

Ăn thức ăn mềm, nguội

Tránh đồ ăn cay nóng, chua, mặn hoặc quá giòn cứng, vì chúng có thể làm vết loét nặng hơn và kéo dài thời gian hồi phục. Ăn nhiều rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu vitamin B12, sắt và kẽm để tăng sức đề kháng, hỗ trợ quá trình hồi phục niêm mạc miệng.

Sử dụng thuốc theo chỉ định

Trong trường hợp nổi đẹn nặng hoặc tái phát nhiều lần, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống nấm, thuốc kháng viêm hoặc thuốc hỗ trợ miễn dịch, tùy theo nguyên nhân gây bệnh.

Khi nào bị nổi đẹn ở lưỡi phải đến gặp bác sĩ?

Mặc dù bị nổi đẹn ở lưỡi thường không nguy hiểm và có thể tự khỏi sau vài ngày, nhưng trong một số trường hợp, bạn cần nhanh chóng đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và điều trị kịp thời. Cụ thể, hãy thăm khám ngay nếu bạn gặp các dấu hiệu sau:

• Đau nhức dữ dội: Các vết loét gây đau nghiêm trọng, không thuyên giảm khi tự chăm sóc tại nhà, ảnh hưởng nhiều đến việc ăn uống, sinh hoạt hằng ngày.
• Vết loét lớn bất thường: Các đốm đẹn có kích thước lớn hơn bình thường, lan rộng hoặc liên tục mở rộng ra các vùng xung quanh trong miệng.
• Sốt cao: Tình trạng sốt cao trên 39–40°C kèm theo đẹn miệng, có thể là dấu hiệu nhiễm trùng nghiêm trọng, cần được can thiệp y tế ngay lập tức.
• Vết loét không hồi phục: Nếu sau 10–14 ngày các vết đẹn vẫn không lành hoặc có dấu hiệu nặng hơn, bạn nên đến nha khoa để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân.

Những biện pháp phòng ngừa nổi đẹn hiệu quả

Để hạn chế nguy cơ nổi đẹn trong miệng hay nổi đẹn ở lưỡi, các bác sĩ nha khoa khuyến nghị bạn nên áp dụng những biện pháp phòng ngừa sau:

• Chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế ăn đồ cay nóng, đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, tránh sử dụng cà phê, rượu bia và nước ngọt có gas để giảm nguy cơ tích tụ độc tố và nóng trong người.
• Uống đủ nước: Bổ sung từ 1.5–2 lít nước mỗi ngày giúp thanh lọc cơ thể, làm mát niêm mạc miệng, hỗ trợ ngăn ngừa đẹn lưỡi hiệu quả.
• Chăm sóc răng miệng đúng cách: Đánh răng ít nhất 2 lần/ngày, kết hợp súc miệng nước muối sinh lý, để tiêu diệt vi khuẩn và làm sạch khoang miệng.
• Lựa chọn sản phẩm phù hợp: Tránh dùng kem đánh răng hoặc nước súc miệng có chứa Sodium Lauryl Sulfate – thành phần dễ gây kích ứng niêm mạc miệng.
• Dùng chỉ nha khoa: Thay thế tăm xỉa răng bằng chỉ nha khoa, để làm sạch kẽ răng mà không gây tổn thương nướu.
• Tăng cường sức đề kháng: Thường xuyên vận động thể dục thể thao, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng để nâng cao hệ miễn dịch, ngăn chặn sự phát triển của nấm Candida.
• Khám răng định kỳ: Đến nha khoa kiểm tra sức khỏe răng miệng và lấy vôi răng ít nhất 6 tháng/lần, giúp phòng ngừa các bệnh lý răng miệng.

Nổi đẹn tuy không phải là bệnh lý nguy hiểm, nhưng lại gây ra nhiều bất tiện trong ăn uống và sinh hoạt hằng ngày. Nếu bị nổi đẹn kéo dài, lan rộng hoặc tái phát nhiều lần, bạn hãy đến ngay Nha Khoa Đại Nam, bác sĩ chuyên khoa sẽ kiểm tra và thăm khám hoàn toàn miễn phí. Liên hệ đặt lịch hẹn trước qua hotline 0379 889 577 để được hỗ trợ tốt nhất.